ამბობენ, რომ მეცნიერებაში ქალის ადგილი არ არის თუმცა, საუკუნეების განმავლობაში მეცნიერების განვითარებაში არა ერთმა ქალმა შეიტანა წვილი.
XX საუკუნეში არსებობდა სტიგმა - როდესაც მეცნიერების დარგში ქალი რაიმეს აღმოაჩენდა ან მიაღწევდა, ხშირ შემთხვევაში არ აღიარებდნენ და მის წარმატებას მამაკაცს მიაწერდნენ.
,,გოგონებს შეუძლიათ გააკეთონ ყველაფერი, რასაც მამაკაცები აკეთებენ. მეტიც, ზოგჯერ გოგონებს უფრო მეტი წარმოსახვის უნარი აქვთ’’ - ეს სიტყვები ამერიკელ მათემატიკოსს, ქათრინ ჯონსონს ეკუთვნის.
ქათრინი იმ მრავალი ქალიდან ერთ-ერთია, რომელმაც მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების ისტორიაში კაცობრიობისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაბიჯი გადადგა.
ქათრინ ჯონსონმა გამოიანგარიშა ზუსტი ტრაექტორია, რომლითაც 1969 წელს კოსმოსური ხომალდი „აპოლო 11“ მთვარეზე დაეშვა და ნილ არმსტრონგის ისტორიული დაჯდომის შემდეგ, უკან, კვლავ დედამიწაზე დაბრუნდა.
ქათრინმა იცოდა, რომ ერთი შეცდომაც კი შეიძლება საბედისწერო აღმოჩენილიყო, როგორც ხომალდის, ასევე – ეკიპაჟის წევრებისთვისაც. აღსანიშნავია, რომ ქათრინს მსგავსი გამოცდილება ადრეც ჰქონია, როდესაც 1953 წელს, ნასას დაკვეთით, პირველი ამერიკელი ასტრონავტის, ალან შეპარდის ფრენის ტრაექტორია ზუსტად განსაზღვრა.
„ყველაფერს ვითვლიდი, ნაბიჯებს სიარულისას, ეკლესიამდე ასასვლელ საფეხურებს, გარეცხილი თეფშების რაოდენობას, ყველაფერს, რისი დათვლაც შეიძლებოდა.“
ქათრინი 1918 წლის 26 აგვისტოს, ვირჯინიის შტატის ერთ-ერთ ქალაქში დაიბადა. პატარა მათემატიკოსი ბავშვობიდან ციფრების დიდი სიყვარულით გამოირჩეოდა. მისი მათემატიკური უნარები ადრეული წლებიდან უკვე შესამჩნევი იყო.
10 წლის ქათრინ ჯონსონი დასავლეთ ვირჯინიის საშუალო სკოლაში. 1928 წლის 1 ივნისი.
ქათრინმა 14 წლის ასაკში დაასრულა სკოლა 18 წლის ასაკში კი – უნივერსიტეტი. მისი აკადემიური მოსწრება გამაოგნებელი იყო, განსაკუთრებით კი იმ პირობებში, როცა სკოლები აფროამერიკელი მოსწავლეებისთვის მერვე კლასის შემდეგ, ძირითადად, აღარ ფუნქციონირებდა.
14 წლის ქათრინ ჯონსონი სკოლის დამთავრების მომენტში. 1936 წლის 1 მაისი
სტუდენტი ქათრინ ჯონსონი
სკოლის დამთავრების შემდეგ, 1937 წელს, ქათრინი ჩაირიცხა დასავლეთ ვირჯინიის შტატში მდებარე ისტორიულად შავკანიანებისთვის განკუთვნილ კოლეჯში. 18 წლის ასაკში, როდესაც მან დაამტავრა უნივერსიტეტი, იგი ფლობდა უმაღლესი მათემატიკოსის ხარისხს. ამ პერიოდში ქათრინს მასწავლებლად მუშაობა შესთავაზეს სწორედ იქ, სადაც თავად სწავლობდა.
1939 წელს, როდესაც ქათრინმა მასწავლებლის სამსახური დატოვა, გაიცნო თავისი პირველი მეუღლე ჯეიმს გობლი. ამ პერიოდში იგი ორსულად იყო პირველ შვილზე, ამიტომ ქათრინი ოჯახურ ცხოვრებაზე ფოკუსირდა.
ქათრინი ნასას ლანგლის კვლევით ცენტრში. 1953 წელი
მრავალი წლის შემდეგ, ნასას ფრენითი კვლევის დანაყოფში, (საიდანაც დაიწყო ამერიკული კოსმოსური პროგრამა) 33 წლიანი სამუშაო გამოცდილების მიუხედავად, ქათრინის სახელი ჯერ კიდევ ყველასთვის უცნობი იყო. ის ერთ-ერთი იყო იმ ასეულობით განათლებულ, გასაოცრად შრომისუნარიან მათემატიკოს ქალთაგან, რომელთაც იმ პერიოდში საკმარისი დაფასება არ ჰქონდათ.
„იმ დროს ჩვენ, ქალები, უნდა ვყოფილიყავით მტკიცენი და აგრესიულნი, სწორედ ეს განსაზღვრავდა სად და როგორ წარიმართებოდა ჩვენი მომავალი.“ - ქათრინ ჯონსონი.
ქათრინი აღნიშნავს ქალიშვილის, ჯოილეტის საშუალო სკოლის დამთავრებას. 1958 წელი.
,,ქალი, რომელმაც დაარღვია რასობრივ-სოციალური ბარიერები, მისი თავდაუზოგავი შრომა და მათემატიკური შესაძლებლობები ადამიანს დაეხმარა მიეღწია მთვარემდე. ქათრინის წყალობით ჩვენმა კოსმონავტებმა პირველი ნაბიჯები გადადგეს კოსმოსში. ეს ის კვალია, ოფიციალურ განცხადებაში.
(,,ნასას’’ ოფიციალური განცხადება ქათრინ ჯონსონის გარდაცვალების შესახებ)
ჯონსონის ცხოვრებისა და მოღვაწეობის ისტორია გადმოცემულია ფილმში „Hidden Figures“, რომელიც 2016 წელს გამოვიდა და ოსკარის სამ ნომინაციაზე იყო წარდგენილი.
(ფილმი ,,Hidden Figures’’ თრეილერი)
მას შემდეგ, რაც, 1958 წელს, NACA NASA-დ გარდაიქმნა, ორგანიზაციაში რასობრივი სეგრეგაცია აიკრძალა. ჯონსონმა მუშაობა განაგრძო კოსმოსურ სამუშაო ჯგუფში.
1960 წელს მისი თანაავტორობით გამოქვეყნდა სტატია კოსმოსური ხომალდის ორბიტაზე განთავსების მათემატიკური გამოთვლების შესახებ: ეს იყო NASA-ს ამ განყოფილების პირველი სამეცნიერო პუბლიკაცია, რომლის ავტორთა შორის ქალი იყო. თავისი კარიერის მანძილზე ჯონსონი იყო 26 სამეცნიერო სტატიის ავტორი ან თანაავტორი.
1950-იან წლებში არ არსებობდა ისეთი კომპიუტერები, როგორიც დღეს გვაქვს. შესაბამისად, მეცნიერების დარგში მომუშავე დასაქმებულებს ხშირად ურთულესი ამოცანების ამოხსნა და ანგარიში სჭირდებოდათ, რაშიც სპეციალურ დამატებით მანქანებს და მმართველებს იყენებდნენ. ასე მუშაობდა ქათრინ ჯონსონიც, ამიტომ მას ადამიანი კომპიუტერი შეარქვეს.
2018 წლის 25 აგვისტოს, დიდი მათემატიკოსისის ოჯახის წევრებმა და ახლობლება დასავლეთ ვირჯინიის სახელმწიფო უნივერსიტეტის კამპუსში ქათრინ ჯონსონის ბრინჯაოს ქანდაკება გახსნეს.
ქათრინი ოჯახის წევრებთან და ახლობლებთან ერთად
ქათრინს უამრავი ჯილდო აქვს მიღებული. 2015 წელს, აშშ-ს პრეზიდენტმა ბარაკ ობამამ ჯონსონი თავისუფლების საპრეზიდენტო მედლით დააჯილდოვა.
2016 წელს მისი სახელი მიენიჭა NASA-ს გამოთვლითი კვლევების შენობას ლანგლის კვლევით ცენტრში (ჰამპტონი, ვირჯინია).
ქათრინ ჯონსონი 2020 წელს, 101 წლის ასაკში გარდაიცვალა.
National Geographic-ის ვიდეო ქათრინ ჯონსონის შესახებ)
მისი ნაშრომები და მოღვაწეობა დღემდე აღიარებულია ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან და სანიმუშო მეცნიერულ მიღწევად, რომელსაც ადამიანები დღემდე მივყვებით.
დაეუფლე მომავლის პროფესიებს - მოგვიერთდით სტეპერების დიდ ოჯახში!
IT Academy Step ლიდერი IT სფეროში , ახლა უკვე 100+ ფილიალით!
+995 577 538 549 ქ.თელავი, ნადიკვრის #23
+995 (32) 215-55-51 ქ.თბილისი, ა.ყაზბეგის 34/34 ბ
https://www.facebook.com/itstep.ge